TA MΑΤΟΚΛΑΔΑ ΣΟΥ ΛΑΜΠΟΥΝ

Η νεανική αυτή ταινία του Κώστα Φέρρη, που λογοκρίθηκε ! στην εποχή της, το 1961, μάλλον λόγω της εχθρότητας των Αρχών απέναντι στο ρεμπέτικο, προτείνει, σε ένα πρώτο επίπεδο, αντιστικτικά, δύο μοτίβα: τον οικείο χώρο του λαϊκού τραγουδιού, που είναι η φτωχογειτονιά, ο μαχαλάς (η φαβέλα, όπως θα λέγαμε σήμερα στο πιο παγκοσμιοποιημένο...) από τη μια, και την εκπροσώπηση της συγκεκριμένης μουσικής από δύο γνωστά τραγούδια, το Μινόρε της αυγής του Μιχάλη Περιστέρη και το πιο όψιμο Τα ματόκλαδά σου λάμπουν του Μάρκου Βαμβακάρη, από την άλλη.

Η χειρονομία του Κ.Φ. για την περίοδο του ’60 είχε, επίσης, και ένα χαρακτήρα συμβολικό, γιατί ήθελε να αποκαθάρει το ρεμπέτικο από τα «βρώμικα» στοιχεία που συνδέονται με την γεγεναλογία του, δηλαδή επιζήτησε να απομονώσει στο είδος το λυρισμό και την αθωότητά του.

Οι ερωτικές μελωδίες μάς συνδέουν με μία ανάλογη ιστορία, εικόνες από την οποία ανακαλεί η ηρωίδα, μια νέα κοπέλα μετά το πρωινό τη ξύπνημα. Οι στίχοι εγγράφονται στο σκηνικό αντικαθιστώντας τους διαλόγους και έτσι η όλη σύνθεση παίρνει τη μορφή ενός μουσικού έργου, μιας, ας πούμε, «λαϊκής ζωγραφιάς», όπως θα την ονόμαζε ο Μάνος Χατζηδάκις.

Η τελευταία αυτή, συγκεκριμένη οπτική, δίνει ελευθερίες στον Φέρρη, ούτως ώστε να υιοθετήσει απλούς, εκφραστικούς τρόπους, όπως π.χ. το πέταγμα του περιστεριού, την κίνηση των πιτσιρικάδων στη γειτονια, το κορίτσι στο παράθυρο, το χορό του εραστή και των φίλων του μπροστά στο κορίτσι.