(απαραίτητο για την ψηφοφορία των ταινιών)
(απαραίτητο για το σχολιασμό των ταινιών)

Στατιστικά

  • Σύνολο μελών: 6616

Τυχαίες ταινίες

Άρης Μπαφαλούκας

See no evil

Έτος:
2001
Προβολή της ταινίας

Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα

ΑΝΤΙ τ. 116/06.01.1979

Η ταινία του Ξανθόπουλου προβληματίζεται πάνω στο κοινωνικό μέγεθος "μετανάστης" και μάλιστα "Έλληνας μετανάστης". Αλλά πόσο μεγάλη - και ευχάριστη - είναι η έκπληξη του θεατή όταν, πολύ γρήγορα, διαπιστώνει πως ο Ξανθόπουλος, αντί να περιοριστεί σε μια μονογραμμική και ρητορεύουσα καταγραφή αυτού του φαινομένου, προχωρεί σε μια σύνθεση πολυσήμαντη όπου ο μελοδραματισμός και η ωραιοποίηση δεν έχουν καμιά θέση. Ο κεντρικός του ήρωας, ο Γιώργος από το χωριό Σωτηριάνικα, δεν είναι κάποιος εξαθλιωμένος φουκαράς στο σκλαβοπάζαρο της Γερμανίας αλλά, αντίθετα, ένας επιτυχημένος Έλληνας της διασποράς με Μερσεντές και γούνινο παλτό, ένας Έλληνας που ανανεώνει τη μυθολογία του επιτυχημένου μετανάστη που ενσαρκώνει "το πεπρωμένο αυτό - όπως λέει ο Ξανθόπουλος - που διδάσκεται στα σχολειά από τα μικράτα μας σαν ανησυχία της ράτσας όπου "κάθε Έλληνας κι ένας ταξιδιάρης Οδυσσέας".
Έχοντας σαν αφετηρία αυτό το πρόσωπο, ο Ξανθόπουλος αναπτύσσει με τρόπο ακτινωτό την έρευνά του προς όλες τις κατευθύνσεις ανασυνθέτοντας το περιβάλλον και τον περίγυρο, κοινωνικό και συναισθηματικό, όχι πια του ήρωά του, αλλά όλων των ηρώων αυτού του είδους. Έτσι ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα που η φυσική του παρουσία στην ταινία δεν ξεπερνά τα 7 ή 8 λεπτά, "υπάρχει" αδιάκοπα και καταλήγει να είναι η συνιστώσα των κοινωνικών μηχανισμών που τον περιβάλλουν και τον διαμορφώνουν. Μ' αυτό τον τρόπο, διαγράφεται λίγο-λίγο ο πραγματικός σπαραγμός του μετανάστη που απεγνωσμένα προσπαθεί να βρει μια νέα "ταυτότητα" και να συγκολλήσει τη χαμένη του μνήμη (να ξαναβρεί, δηλαδή, τη "ρίζα του", να πάψει να είναι το "προϊόν" μιας κοινωνίας που ευημερεί (και που στα πλαίσιά της ευημερεί και ο ίδιος) και να ξαναγίνει μια ανθρώπινη ύπαρξη με "ιστορία".
Θα φαντάζεται κανείς ότι η ταινία του Ξανθόπουλου είναι μια ψυχρή κοινωνιολογική μελέτη• κάθε άλλο. Η βαθιά γνώση της μεθόδου που χρησιμοποιεί (κι απ' αυτή την άποψη η ταινία του είναι υποδειγματική) τον κάνει να αποφεύγει τις μηχανιστικές εξηγήσεις και να μην χάνει ούτε στιγμή από τα μάτια του τον ανθρώπινο παράγοντα. Κάθε αντικείμενο ή κοινωνική εκδήλωση, αυτή η ίδια η υλική υπόσταση της ταινίας του, υποδηλώνει την ανθρώπινη παρουσία, είναι προϊόν ενός ατομικού ή συλλογικού λυρισμού. Τα κινηματογραφικά του μέσα απαιτούν - όπως λέει και ο ίδιος - από τον δέκτη-θεατή και μια προσπάθεια αποκρυπτογράφησης της χρήσης τους. Η παρεμβολή του φιλμ και της μηχανής Σούπερ-8 είναι ταυτόχρονα ένα μέσο έκφρασης, ένας τρόπος για να εκφραστεί κανείς, αλλά και ένα καταναλωτικό προϊόν που δέκτης του είναι - μεταξύ άλλων - και ο "επιτυχημένος" μετανάστης.
Χωρίς ψεύτικες ωραιοποιήσεις, χωρίς κενολόγους "λυρισμούς", σαρκαστική και τρυφερή συνάμα, η "ματιά" του Λευτέρη Ξανθόπουλου, βλέπει, καταγράφει και εκθέτει διαμέσου μιας πολύ προχωρημένης ωριμότητας των εκφραστικών του μέσων, δηλαδή του κινηματογράφου. Ο "Γιώργος από τα Σωτηριάνικα" είναι μια ταινία που συμβάλλει διπλά: στο να γνωρίσουμε ακόμα καλύτερα τη χώρα μας και τους ανθρώπους που την κατοικούν, αλλά συμβάλλει επίσης - κι αυτό ίσως είναι το σπουδαιότερο - και στη δική μας προσωπική αυτογνωσία.
Δημ. Σταύρακας        

Σχόλια